Felieton znanego myszkowskiego przedsiębiorcy, Pana Tomasza Brymory, o instrumentach finansowych gmin
Najważniejszym instrumentem finansowym gminy jest budżet składający się z różnego rodzaju dochodów, w większości pozyskanych od lokalnej społeczności, oraz z wydatków, z których każdy może być narzędziem oddziałującym na lokalne zadania gospodarcze. Narzędzia te, czyli wydatki, należy wykorzystywać kompleksowo.
Formułując zasady fiskalnej polityki gminy, należy przede wszystkim rozstrzygnąć podstawowe zagadnienia:
- Czy lepiej obniżać, czy podwyższać podatki i opłaty?
- Jeśli obniżać, to czy wszystkie podatki i opłaty?
- Czy gmina ma w tym zakresie jakieś możliwości?
- Jakie skutki dla budżetu gminy oraz lokalnego rozwoju gospodarczego i rozwoju przedsiębiorczości będą miały te operacje?
Literatura przedmiotu podkreśla, że możliwe skutki obniżenia podatków lub opłat są korzystne dla rozwoju gospodarki i przedsiębiorczości gminy. Najkorzystniejszym skutkiem obniżenia opłat czy podatków dla
rozwoju gospodarczego i rozwoju przedsiębiorczości lokalnej jest wzrost inwestycji.
Niezależnie od tego, czy chodzi o inwestorów z terenu gminy, czy też o inwestorów spoza gminy, o dobrych warunkach do inwestowania mówimy tylko wtedy, gdy inwestorzy mogą przewidzieć efekty swoich działań i efekty inwestycji na wiele lat. Każdy inwestor chce mieć pewność, że inwestycja przyniesie mu określone zyski w określonym czasie. Z tego punktu widzenia ważne są dwie kwestie, na które władze gminy mają wyraźny wpływ: stabilność oraz przewidywalność warunków inwestowania (w tym kosztów) i funkcjonowania firmy po ukończeniu inwestycji.
Istotny dla polityki finansowej gminy z punktu widzenia rozwoju przedsiębiorczości jest sposób kształtowania i prowadzenia tej polityki oraz podejmowania decyzji wpływających na otoczenie. Ważne, aby podejmować decyzje finansowe, opierając się na przemyślanej polityce (strategii) i racjonalnych metodach podejmowania decyzji. Przedsiębiorca nie może tracić zaufania do lokalnych władz w wyniku zagrożenia jego interesów poprzez lekceważenie wagi wydawania publicznych pieniędzy.
Aby decyzje finansowe gminy mogły pozytywnie oddziaływać na rozwój przedsiębiorczości, należy zwrócić uwagę na:
- skoordynowanie decyzji,
- stworzenie kompleksowego, wieloletniego planu, najlepiej strategii rozwoju,
- jawność poczynań i podejmowanych decyzji,
- wyraźne zdefiniowanie kompetencji organów gminy, tak aby nie było wątpliwości, który organ gminy jest odpowiedzialny za podejmowanie określonych decyzji,
- precyzyjne określenie kompetencji i odpowiedzialności poszczególnych komórek organizacyjnych i osób,
- oddzielenie funkcji kontrolnych od decyzyjnych i wykorzystanie kontrolnych uprawnień rad gminy,
- konsekwentne realizowanie przyjętych programów gospodarczych, zasad czy strategii, co musi mieć odzwierciedlenie w corocznie podejmowanych uchwałach budżetowych.
Reasumując, transparentność budżetu gmin, racjonalność wydatkowania posiadanych funduszy, współpraca z lokalnym biznesem zapewnia samorządom możliwość rozwoju, a obniżanie kosztów ponoszonych przez mieszkańców i firmy wpływa na wzrost inwestycji lokalnych.
Tomasz Brymora
